Groene Stroom, verdiepen loont!

De overheid stimuleert organisaties om energie te besparen, ofwel de hoeveelheid energie die je als organisatie verbruikt te verminderen. Dit is een belangrijke eerste stap in verduurzaming, maar het is niet het gehele plaatje. Uiteindelijk, na het uitvoeren van energiebesparende maatregelen, blijft er een basisbehoefte aan energie nodig om als organisatie te kunnen functioneren. Om aan deze energiebehoefte te voldoen moet je als organisatie zelf energie opwekken of energie inkopen. Door de netcongestieproblemen van tegenwoordig en de beperkte alternatieven voor lokale warmte-opwek, blijven veel organisaties afhankelijk van het inkopen van energie.

Gelukkig kan het inkopen van energie ook duurzaam gebeuren. Ten minste, dat zou je denken als je de verschillende energieleveranciers hoort praten over hun contracten. De term “groene stroom” klinkt vast niet onbekend. Als je een contract afsluit voor groene stroom, kan je dan als organisatie erop vertrouwen dat je een duurzame stap hebt gemaakt? En hoe weet je dat je “groene stroom” daadwerkelijk groen is?

De term “groene stroom” doelt op het volgende: De kWh stroom die jij verbruikt, om bijvoorbeeld je verlichting te laten branden, is opgewekt zonder de emissie van CO₂. Denk hierbij aan zonne-, wind- of waterkracht-energie. Het systeem wat gebruikt wordt om te registreren wanneer elektriciteit duurzaam wordt opgewekt heet “Garantie van Oorsprong”. Bij de opwek van 1 MWh elektriciteit krijgt de organisatie die het produceert een certificaat “Garantie van Oorsprong” (GvO). Op dit certificaat staat informatie zoals oorsprong van opwek, manier van opwek en het moment of datum van opwek. Het certificaat garandeert dat deze MWh emissievrij is opgewekt.

Duurzame stroom wekken we in Nederland voornamelijk op met wind- en zonne-energie, maar in andere landen in Europa doen ze dat op andere manieren. In Noorwegen bijvoorbeeld, wordt bijna alle elektriciteit duurzaam opgewekt met behulp van waterkrachtcentrales. Omdat er een overvloed is aan duurzaam opgewekte stroom in Noorwegen, is het daar heel normaal dat je lampen branden op “groene stroom”. Zij hechten in het land daarom ook weinig waarde aan de GvO certificaten, omdat het bijna gewoon is dat de stroom daar duurzaam is.

Noorwegen heeft een overvloed aan GvO certificaten, waar ze zelf niks mee doen. Binnen Europa is het echter toegestaan om te handelen in deze certificaten. Dit betekent dat Noorwegen 1 MWh aan elektriciteit duurzaam kan opwekken, die MWh zelf mag verbruiken en het certificaat verkocht mag worden aan (bijvoorbeeld) Nederland. Als hier in Nederland zo een certificaat wordt ingekocht, mag een Nederlandse energieleverancier dit certificaat gebruiken om een “grijs” geproduceerde MWh elektriciteit “groen” te verkopen. Dit resulteert in een massale handel in GvO’s binnen Europa om een hoop “grijze” stroom “groen” te kunnen verkopen, aangezien daar een grote vraag naar is (vooral in West-Europa). Maar de MWh elektriciteit die daadwerkelijk duurzaam is opgewekt, wordt ook gewoon opgemaakt in het land van oorsprong. Hierdoor verkopen wij dus stroom in Nederland als “groen”, die gewoon met aardgas is opgewekt en dus zeker niet emissievrij is.

Als een organisatie besluit om haar stroom emissievrij in te kopen, is het dus van belang om te weten in hoeverre de stroom daadwerkelijk duurzaam is aangezien er veel “groene stroom” wordt verkocht die helemaal niet groen is. De Consumentenbond heeft onderzoek gedaan naar energieleveranciers op de Nederlandse markt en ze beoordeeld op hun duurzaamheid en transparantie over, onder andere, het verkopen van neppe duurzame stroom. Uit dit onderzoek blijkt dat meer dan de helft van de leveranciers slechter presteert dan een 5.5 van de 10. Gezakt dus.

Organisaties moeten hierdoor proactief zijn bij het afsluiten van energiecontracten om zeker te zijn dat de stroom die duurzaam wordt ingekocht ook daadwerkelijk emissievrij is. Dit is de moeite zeker waard, omdat duurzame stroom inkopen ook een middel kan zijn om dichter bij de CO₂ emissie-doelstellingen te komen die de overheid organisaties oplegt in Nederland.

Elke energieleverancier is verplicht om een stroometiket te publiceren waarop staat waar de verkochte stroom vandaan komt. Op het stroometiket van Essent uit 2022 (Hoe Is Je Stroom Samengesteld? Ons Stroometiket | Essent, z.d.) kun je zien dat voor het verkochte product “Groene stroom”, 82% windenergie is uit Europa. Dit betekent dus dat 82% van de verkochte stroom gewoon “grijze” stroom was met een groen labeltje. De overheid heeft ook gesteld dat voor het berekenen van de uitstoot van een organisatie, Europese “groene” stroom ook niet als emissievrij mag worden behandeld. Des te meer is het dus belangrijk om als organisatie je te verdiepen in welk contract past bij de doelstellingen die gesteld zijn.

Als er tijd wordt geïnvesteerd in het uitzoeken van de duurzaamheid van de energieleveranciers, is het zeker mogelijk om een daadwerkelijk duurzaam contract af te sluiten. En als alle organisaties in Nederland eisen dat de verbruikte stroom emissievrij is, zal er ook meer geïnvesteerd worden in duurzame energie van Hollandse bodem. Ook kan je als organisatie je CO₂ voetafdruk enorm verlagen door je stroom duurzaam in te kopen, wat ervoor zorgt dat je aan veel wettelijke eisen kan voldoen. Bronnen: Hoe is je stroom samengesteld? Ons stroometiket | Essent. (z.d.).

https://www.essent.nl/energie/stroom/stroometiket